KHÍ
CÔNG PHÒNG CHỐNG CAO HUYẾT ÁP
Cao huyết áp là một bệnh thường gặp, gây
nhiều biến chứng nguy hiểm và đang có xu hướng gia tăng. Khi mắc căn bệnh này,
người bệnh cần xác định : phải dùng thuốc suốt đời theo đúng chỉ dẫn của thầy
thuốc. Tuy nhiên, việc sử dụng các biện pháp không dùng thuốc nhằm mục đích hỗ
trợ điều trị cũng có vai trò hết sức quan trọng. Trong y học cổ truyền, cao
huyết áp thuộc phạm vi các chứng bệnh như Đầu thống, huyễn vựng, Thất
miên...và được trị liệu bằng nhiều biện pháp khác nhau mang tính tổng hợp
và chỉnh thể như dùng thuốc, châm cứu xoa bóp, tâm lý liệu pháp, sử dụng các
món ăn - bài thuốc..., trong đó có việc tập luyện khí công dưỡng sinh. Có rất
nhiều bài tập khí công để phòng chống bệnh cao huyết áp, tuy nhiên hai bài
thường được dùng và đã được chứng minh là có hiệu quả là Phóng tùng công và
Cường tráng công.
*
Cường tráng công
Chọn tư thế đứng tự nhiên, hai chân song
song mở rộng ngang tầm hai vai, đầu các ngón chân hướng ra phía trước. Khớp đầu
gối hơi gấp, cột sống thẳng, đầu ngả về phía trước, hai mắt nhám hờ, hai vai
thả lỏng buông thõng. Khuỷu cẳng tay hơi gấp, ngón cái hai tay cùng bốn ngón tự
nhiên mở rộng như muốn cầm vật gì, đặt ở trước bụng dưới, cũng có thể hơi nâng
cẳng tay lên. Hai tay đặt trước ngực như ôm quả bóng. Tập trung chú ý vào Đan
điền (là vị trí tương ứng với huyệt Khí hải, nằm ở trên đường trục giữa cơ thể,
dưới rốn 1,5 thốn đồng thân. Khi luyện tập chỉ cần tưởng tượng Đan điền là một
vùng tròn to hay một quả cầu bé nằm ở giữa vùng bụng dưới. Theo y học cổ
truyền, Đan điền là “sinh khí chi hải” (biển của sinh khí) có vai trò rất quan
trọng trong nhân thể). Thở sâu, khi hít vào ngực bụng phình ra, khi thở ra bụng
thót lại. Hít khí vào hơi ngắn, thở khí ra nên dài. Mỗi ngày luyện 3 - 5 lần,
mỗi lần 30 - 60 phút.
*
Phóng tùng công (còn gọi là công thả
lỏng)
Đây là công pháp nền tảng trong khí công,
đơn giản, dễ học, dễ tập và có hiệu quả cao. Mục đích là giúp cho cơ thể được
thư giãn, tư tưởng yên tĩnh và giải toả mọi căng thẳng mệt mỏi. Trước khi luyện
công hãy chia thân thể thành hai bên là tiền diện và hậu diện và
ba đường tuyến :
- Tuyến 1 - (2 bên) Hai bên đầu ® hai bên cổ ® vai ® cánh tay ® khớp khuỷu ® cẳng tay ® khớp cổ tay ® hai bàn tay ® mười ngón tay.
- Tuyến 2 – (tiền diện = mặt trước) Mặt ® cổ ® ngực ® bụng ® eo lưng ® khớp gối ® hai cẳng chân ® hai bàn chân ® mười ngón chân.
- Tuyến 3 (hậu diện = mặt sau) Sau đầu ® sau cổ ® eo lưng, mặt sau hai đùi ® hai cẳng chân ® hai bàn chân (mặt dưới).
Sau khi nắm vững ba tuyến mới bắt đầu luyện tập. Chọn tư thế nằm hoặc
ngồi, toàn thân thả lỏng, thở tự nhiên, hai mắt nhắm hờ, bỏ hết tạp niệm. Hai
chân để rộng ngang tầm hai vai. Hai tay đặt chồng lên nhau tự nhiên (nam tay
trái ở dưới, nữ tay phải ở dưới), đặt ở huyệt Đan điền rồi bắt đầu phóng tùng
(tùng có nghĩa là thả lỏng) từ trên xuống dưới. Trước tiên chú ý vào một bộ vị,
sau mới mặc niệm chữ Tùng (hoặc chữ Lỏng). Lại chú ý đến dưới một bộ vị và mặc
niệm chữ Tùng. Bắt đầu tập luyện từ tuyến 1 theo thứ tự từ trên xuống dưới, thả
lỏng từng bộ phận làm cho thư giãn. Tuyến 1 thả lỏng xong làm tiếp tuyến 2 rồi
đến tuyến 3. Sau khi thả lỏng đến bộ vị cuối cùng thì nghỉ 1 - 2 phút. Kết thúc
thả lỏng cả ba tuyến thì tập trung chú ý (ý thủ) vào rốn trong 3 - 4 phút. Công
pháp này có thể luyện khoảng 2 - 3 vòng, mỗi ngày luyện 1 lần.
Có thể chọn một trong hai bài tập nêu
trên. Khi luyện tập, cần lựa vị trí cho thích hợp, đảm bảo yên tĩnh, thông
thoáng nhưng không bị gió lùa. Trước khi luyện tập 15 - 20 phút cần dừng mọi
hoạt động thể lực và trí óc căng thẳng, đi vệ sinh và cởi bớt áo ngoài. Trong
thời gian tập nên sinh hoạt điều độ, ăn uống đủ chất, không hút thuốc lá và
uống rượu, tránh mọi căng thẳng tình cảm. Sau khi tập xong, không nên vội đứng
lên ngay hoặc cử động mạnh, dùng hai bàn tay xoa mặt, vuốt nhẹ hai mắt, sau đó
từ từ trở lại hoạt động bình thường. Không nên tập luyện khi quá no hoặc quá
đói, khi bị cảm mạo, tiêu chảy cấp tính và quá mệt mỏi cũng nên tạm ngừng tập
luyện.
Hoàng
khánh Toàn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét