Công dụng sừng tê giác

Cẩn thận với “thần dược” tê giác

 

     Tê giác đang trở thành một thứ hết sức quý giỏ và người ta mách nhau rằng đây là “thánh dược” chữa bách bệnh, kể cả bệnh ung thư và tăng cường sức mạnh cho nam giới...Vậy thực sự tế giác có công dụng gỡ? Dưới đây là trao đổi của phóng viên KH&ĐS với ThS Hoàng Khánh Toàn, chủ nhiệm Khoa Đông y, bệnh viện TƯ quân đội 108.

PV: Thưa ThS, công dụng thực sự của sừng tế giác là gỡ? Nú thực sự cú phải là thỏnh dược trị bách bệnh như quảng cáo?

     ThS Hoàng Khỏnh Toàn: Tờ giỏc cũn gọi là tờ ngưu giác, hương tê giác, ô tê giác...là sừng của nhiều loại tê giác như Rhinoceros unicoris L.( độc giác tê ), Rhinoceros sondaicus Desmarest ( tiểu độc giác tê ), Rhinoceros sumatrensis ( song giỏc tờ )…

Theo y học cổ truyền, tờ giỏc vị chua mặn, tính lạnh, vào được hai đường kinh Từm và Can, cỳ cụng dụng thanh nhiệt lương huyết, trấn kinh giải độc, giảm đau và cầm mỏu, được xếp vào nhóm thuốc thanh nhiệt lương huyết, hỏa nhập vào huyết. Tê giác thường được dùng để chữa các chứng bệnh như thương hàn ôn dịch mà nhiệt nhập huyết phận, sốt quá hoá điên cuồng, co giật, sốt vàng da, ban chẩn, thổ huyết, chảy máu cam, ung độc, hậu bối...Phụ nữ cú thai, những người thể tạng hàn (thường sợ lạnh, tay chừn lạnh, đại tiện phừn lỏng, nỏt, sống phừn, nước tiểu trong và nhiều...) mà khụng cú sốt không được dựng.

PV:  Không chỉ những người bị bệnh ung thư mà cả các quý ụng cựng tim đến sừng tê giác để cải thiện khả năng “nam tính” của mỡnh, điều đó thực sự có ý nghĩa, thưa ThS?

     Trước hết, phải khẳng định rằng, cả trong và ngoài nước chưa có một công trỡnh nghiờn cứu khoa học nào chứng minh sừng tờ giác có thể điều trị ung thư hay làm tăng khả năng cương dương.  Nghiên cứu thành phần hoá học của tê giác người ta thấy chủ yếu là Keratin, ngoài ra cũn có Canxi cacbonat, Canxi photphat. Khi thuỷ phân, tê giác sẽ cho các axit amin như Tyrosin, Axit tiolactic, Xystein. Kết quả nghiên cứu dược lý học hiện đại cho thấy, trên động vật thực nghiệm, tê giác có tác dụng: Trực tiếp hưng phấn cơ tim làm tăng sức co bóp, tăng nhịp và tăng cung lượng tim; giải nhiệt;trấn tĩnh, chống co giật; làm tăng số lượng tiểu cầu và rút ngắn thời gian đông máu; giảm thấp tỷ lệ tử vong trên chuột do nội độc tố của trực khuẩn Coli gây nên. Trên lâm sàng, các nhà y học cổ truyền Trung Quốc đó nghiờn cứu dựng tờ giỏc điều trị viêm nóo do vi rỳt, dị ứng, cấp cứu ngộ độc cà độc dược....

Thực tế gần đây, người ta có dùng sừng tê giác để điều trị ung thư, xơ gan... Tuy nhiên, theo dược học cổ truyền, tê giác chỉ được dùng cho các bệnh lý thuộc thể  Huyết nhiệt, cũn loại khỏc nếu dựng nhiều khi lợi  bất cập hại. Vỡ vậy, khi dựng nhất thiết phải cú ý kiến của chuyờn gia đông y.

PV:  ThS cú thể giới thiệu với bạn đọc KH&ĐS một vài cỏch dựng sừng tờ giỏc trị bệnh?

      Theo kinh nghiệm của cổ nhân, tê giác có thể được dùng dưới dạng sắc, tán bột hoặc mài lấy nước uống, mỗi ngày từ 0,5 - 1g, có khi dùng tới 4 - 12g. Dạng dùng thông thường là mài sừng vào nước nóng cho đến khi được một dung dịch trắng như sữa để uống. Hoặc chẻ sừng cho nhỏ và chặt vụn rồi nghiền rừy thành bột mịn mà dựng (tờ giỏc phấn). Tựy từng thể bệnh mà dựng phối hợp hoặc riờng lẻ khỏc nhau. Chẳng hạn: Chữa sốt cao: Phũng phong 4g, mộc hương 6g, tang bạch bỡ 6g, cam thảo 4g, sắc với 600 ml nước lấy 200 ml, mài tờ giỏc 5g vào rồi chia uống 3 lần trong ngày; Chữa các chứng thổ huyết, chảy máu cam, sốt nóng mê man, nói lảm nhảm, vàng da, phát ban hoặc lên đậu mọc chi chít: mài tê giác với nước cho đặc mà uống; Chữa điên cuồng, đêm ngày mộng du, lúc tỉnh lúc mê, co cứng bất tỉnh nhân sự: Tê giác 20g, xạ hương 10g, chu sa 10g, tán nhuyễn, mỗi lần uống 8g; Chữa ngộ độc thuốc: tê giác đốt cháy, tán nhỏ, uống mỗi lần 4g; Chữa thổ tả, chướng bụng: tê giác phối hợp với trầm hương, hạt cau khô và hạt củ cải, nghiền với nước rồi chắt uụng.

PV:  Như vậy, có một mấu tê giác để phũng khi cú bệnh vẫn là rất quý. ThS cú kinh nghiệm gỡ để lựa chọn được “hàng” thật không”?

     Cười. Tê giác đó được đưa vào sách đỏ để bảo vệ, và vỡ sừng tờ giỏc rất quý và rất hiếm nờn bị gian thương làm giả rất nhiều. Tôi đó được chứng kiến một bệnh nhân mua phải một chiếc sừng tê giác được làm bằng bột đá và nhựa tổng hợp. Thực tế ở Việt Nam sừng tê giác rất hiếm và gần như không có, người ta chủ yếu nhập lậu từ chừu Phi và Myanma. Việc làm giả bằng sừng trừu, sừng bũ... hiện nay cũng rất tinh vi nờn khụng thể phừn biệt được và cũng không có tiêu chí nào để đánh giá thật giả. Muốn biết thật hay không chỉ cũn cỏch cho người sốt cao uống, nếu thấy hạ sốt nhanh thỡ đó cú thể là sừng tờ giỏc thật.

PV:  Theo ThS có thể thay thế sừng tê giác bằng một dược liệu khác có tác dụng tương tự không?

      Hiện nay, các nhà y học cổ truyền ở một số nước đó nghiờn cứu dựng Thủy ngưu giác (sừng của con trâu nước - Bubalus bubalis Linnaeus) để thay thế. Họ nhận thấy dùng thuỷ ngưu giác thay thế tê giác không những thích hợp với các chứng bệnh tương tự như khi dùng tê giác mà cũn cú tỏc dụng thanh nhiệt thoỏi hoàng (hạ nhiệt và làm hết vàng da), giải độc thanh vị, thanh can tả tâm, an thần chống cuồng. Khi trị liệu viêm gan, tâm thần phân liệt cũng có tác dụng nhất định. Tuy nhiên, lượng dùng thuỷ ngưu giác phải gấp từ 8 - 10 lần so với tê giác. Ngoài sừng trâu nước ra, người ta cũn dựng sừng bũ, sừng sơn dương và móng chân lợn để thay thế.

Xin cảm on ThS!